Virüsle ilgili neler biliniyor? 2019-nCoV tarzı bir virüs nasıl ortaya çıkıyor? Bu virüsler neden tehlikeli bir hal alabiliyor? Nereden ve nasıl bulaşıyor?

KORKULAN VİRÜS

KORKULAN VİRÜS

Çin'de ortaya çıkan koronavirüs, doktorların çok yakından bildiği ve korktuğu bir virüs ailesini temsil ediyor. Bunlara koronavirüs ya da corona virüsü adı veriliyor.

Bu aileden türeyen diğer virüsler arasında SARS ve MERS de var. SARS, bulaştığı kişilerin yüzde 9'unun, MERS de yaklaşık yüzde 35'inin hayatını kaybetmesine yol açtı.

BELİRTİLERİ NELER

BELİRTİLERİ NELER?

BBC'nin aktardığına göre Çin'den yayılan bu koronavirüs türünün belirtileri herhangi bir grip ya da üst solunum yolu enfeksiyonuna çok benziyor.

Bunlar arasında burun akıntısı, öksürük, boğaz ağrısı ve zaman zaman da yüksek ateş yer alıyor. Bu virüs aynı zamanda halsizlik de yapıyor.

Virüsün görülen ilk belirtisi yüksek ateş.

TEST ŞART

Daha sonra kuru öksürük ve yaklaşık bir hafta sonra da nefes darlığına yol açıyor.

Bu durumda bazı hastaların hastanede tedavi altına alınması gerekiyor.

Virüsün bulaşıp bulaşmadığının tespit edilmesi için örnek alınması ve alınan örnekler ile kan üzerinde laboratuvarda çeşitli testlerin yapılması gerekiyor.

NEREDEN GELİYOR?

SARS, MERS ve son dönemde ortaya çıkan salgına neden olan virüsün kaynağının insanlar değil, hayvanlar olduğu düşünülüyor. Birçok hayvanda tehlikeli virüsler bulunabiliyor. Ancak bunların insana geçmesi çok ender görülen bir durum.

"ENGELLERİ AŞAMAZ"

Warwick Üniversitesi Yaşam Bilgisi Fakültesi'nden Prof. Dr. Andrew Easton, "Birçok durumda, canlı türleri arasında engeller vardır ve virüs de bu engelleri aşamaz" dedi ve ekledi: "Ancak, bazen bağışıklık sisteminizin çok zayıf olması ya da virüsün bir şekilde bu engeli aşmasını sağlayacak bir başka önemli etkenin söz konusu olması halinde bu tarz münferit vakalar görülebilir."

MUTASYON İHTİMALİ

Virüsün başka bir canlı türüne sıçrama süreci genellikle mutasyona uğramasıyla başlıyor.

Easton, "Girdiği yeni bedende düzgün bir şekilde büyüme fırsatını yakalayabilmesi için bir şekilde değişime uğraması gerekir" dedi. Bir koronavirüs türünün insanlara geçtiği bu ender durumlarda işler çok ciddi bir hal alabiliyor.

"ÖLDÜRÜCÜ NİTELİK"

Ancak bu durum, koronavirüs türlerinin tamamının çok tehlikeli olduğu anlamına gelmiyor. Bu virüsün daha az zarar veren türleriyle insanlar neredeyse her an karşılaşıyor.

Bununla birlikte, bir canlı türünden diğerine sıçrayabilen virüsler özellikle öldürücü bir nitelik taşıyor.

NEDEN TEHLİKELİ?

Prof. Dr. Easton, "Bir virüs, canlı türleri arasında sıçrama yaptığında, bundan sonra neler yapabileceğini önceden tahmin etmek mümkün değil. Ancak, girdiği yeni türün içinde kendine özgü bir yaşam alanı oluşturur ve bu sürecin erken aşamalarında etkileri de çok ağır olur" dedi.

Bu durum, koronavirüsün hayvanlardan insanlara aniden sıçramasıyla birlikte bağışıklık sistemimizin de bu türle daha önce hiç mücadele etmemiş olduğu için çok zayıf ve bizim de çok hassas bir halde olmamızdan kaynaklanıyor.

"HASTALIĞIN ŞİDDETİ"

Grip türleri canlılar arasında geçiş yaptığında da benzer bir sorun ortaya çıkıyor. Easton, "Su kuşlarından insanlara geçen grip salgınında, esas kaygı insanlara sıçradığında hastalığın şiddetinin çok yüksek olması" dedi.

50 MİLYON KİŞİ ÖLDÜ

Tarihte görülen en kötü grip salgını 1918-1919 yıllarında oldu ve bunun da kuşlardan kaynaklı olduğu düşünülüyor. Bu salgın sırasında 50 milyon kişi öldü.

Şu andaki koronavirüsün bu düzeyde bir can kaybına yol açacağına dair herhangi bir gösterge yok. Ancak daha önce hayvanlardan insanlara geçerek büyük bir salgına yol açan virüslerin görülmesi tıp dünyasında derin kaygılara yol aşmıştı.

HIZLI YAYILABİLİR Mİ?

Hayvanlardan insanlara geçen bir virüsün insanlardan insanlara geçme olasılığı çok düşük. Easton, "Burada da virüsün aşması gereken yeni bir engel, yeni bir sınır var" dedi.

"İHTİMALİ YÜKSEK"

Ancak bu durum da hızlı bir şekilde değişip, virüsün mutasyona uğramasıyla insandan insana geçmeye başlayabilir ve bu durumda da işler çok daha ciddi bir hal alabilir.

Easton, koronavirüslerin mutasyona uğrama oranlarının oldukça yüksek olduğuna dikkat çekti.

ÖNLEMLER DEVREDE

Virüsün daha da değişime uğraması halinde yayılma hızının ve kapsamının artacağı anlamına gelir. Şu anda Çin'de bunun yaşandığı görülüyor. Bu nedenle de virüsün yayılma hızını önleyecek bir dizi önlem devreye sokuldu.

"DİRENÇ GÖSTEREBİLİR"

Ancak bu geçişin ne kadar kolay ve hızlı olduğu henüz bilinmiyor.

Easton, "Bağışıklık sistemi zayıf olan bir sağlıklı bir kişiye geçmesi durumunda bunun ana nedeni bu kişinin virüsün yaşamasını daha elverişli kılacak bir durumunun olması olabilir. Ancak sağlıklı bir kişi hala bu virüse karşı direnç gösterebilir. Bazı virüsler, çok etkili bir şekilde, bazıları ise çok zayıf bir halde geçiş yapabilir.

TEDBİRLER SÜRÜYOR

Çin'de yeni tip koronavirüs salgını dolayısıyla alınan tedbirler kapsamında bazı kentlerde yarıyıl tatilinin uzatılmasına karar verildi.

China Daily gazetesinin haberinde, ülkede başta virüsün patlak verdiği Vuhan kenti olmak üzere, Pekin, Şanghay ve Çongçing kentlerinde sömestir tatilindeki üniversitelerde eğitime başlama tarihinin ertelendiği belirtildi.

İKİNCİ BİR EMRE KADAR

Pekin Belediyesi Eğitim Komisyonu Başkan Yardımcısı Li Yi, kentte üniversitelerin yanı sıra ilk ve orta dereceli okullarda yarıyıl tatilinden sonra eğitime başlama tarihinin de ikinci bir emre kadar ertelendiğini açıkladı. Hong Kong Özel İdari Bölgesi Baş Yöneticisi Carrie Lam da dün bölgenin en yüksek düzeyde alarm durumuna geçtiğini belirterek, yarıyıl tatilinin uzatıldığını duyurmuştu.

KULUÇKA SÜRESİ

Bu arada Ulusal Sağlık Komisyonu Sorumlu Bakanı Ma Şiaovey, düzenlediği basın toplantısında, koronavirüsün kuluçka süresinin 14 güne kadar çıktığını ancak bu süreçte bile bulaşıcı olduğunu bildirdi.

MUHTEMEL MUTASYONLAR

Ma, koronavirüsün yayılma hızının gittikçe arttığına dikkati çekerek, yetkililerin virüsü anlama kabiliyetinin sınırlı olduğunu ve muhtemel mutasyonlardan kaynaklanacak riskler konusunda belirsizlik bulunduğunu dile getirdi.

Salgının bir süre daha devam etmesinin beklendiği ifade eden Ma, bugüne kadar bundan etkilenen Hubey eyaletine bin 300'den fazla ilave doktor sevk edildiğini, bin doktorun daha gönderileceğini vurguladı.