Gayrimenkul sektöründe pek çok bankanın konut kredisi faiz oranlarını yüzde 1’in altına düşürmesiyle birlikte konut satışları hız kazanmaya devam ediyor.
0.98-0.99 faizle ev sahibi olmak isteyenler, yılın son çeyreğinde oluşan fırsatları değerlendirirken, faizlerde devam etmesi beklenen düşüşle satışların kasım/aralık ayında da yükselmesi öngörülüyor.
Açıklanan son istatistiklere göre ekimde konut satışları 142 bin 810 oloi. Ekimde satılan konut sayısı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 2.5 azalış gösterdi. Ancak KDV ve tapu indirimleri etkisiyle yapılan 146 bin 536 adetlik konut satışı 2018 ekim ayını ‘Türkiye ekonomi tarihinin en çok konut satılan ayı’ konumuna getirmişti. Sektör temsilcileri, bu nedenle 2019 Ekim ayı konut satışlarının azalışa rağmen, tarihin önemli satışlarından biri olarak kayıtlara geçtiğini kaydetti.
Yüzde 525 arttı
‘İpotekli’ satış olarak bilinen banka kredili konut satışlarında gerçekleşen büyük artışlar dikkat çekiyor. Konut kredisi faiz oranlarının ağustosta 0.99’a çekilmesiyle başlayan artış trendi, özel bankaların da katılımıyla hız kazanıyor. Geçen yıldan bu yana aydan aya 5-8 bin bandında dip seviyeleri gören kredili satışlar yeniden 50 bin seviyesine geldi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan ekim ayı konut satışlarında, ipotekli konut satışlarının payının yüzde 525 artışla yüzde 35’e yükseldiği görüldü.
2018 ekim ayında en düşük yüzde 2 oranında olan konut kredisi faiz oranları nedeniyle ipotekli satışlar 8 bin civarında iken, satışların çok büyük bir kısmı firmaların konut kampanyalarından yararlanılarak yapılmıştı.
İkinci ele yaradı
İlk defa satılan konut sayısı ekimde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 32.9 azalarak 50 bin 181’e geriledi. Düşük faiz hareketi ikinci el konut satışlarını artırmaya devam ediyor. İkinci el konut satışları ekimde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 29.2 artarak 92 bin 629 olarak gerçekleşti.
Satışlarda düşük faizin öneminin rakamlara çok açık şekilde yansıdığını belirten İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım, “Toplam satışlar içinde payı yüzde 23 olan ipotekli satışlar, 2013’ten 2018’e kadar geçen sürede yıllık yüzde 33 ortalamanın çok altında kaldı. Kullandırılan konut kredilerindeki denge ikinci el konut satışlarında yoğunlaşmaya başladı” diye konuştu.
Şartlar zorlaştı
Durbakayım, bankaların kredi kullandırma kriterlerinin devam eden projelere yönelik daha kolay iken, bu yıl ikinci el satışlarda kolaylık yapıldığını söyledi. Durbakayım, “Bankaların kredi kriterlerini gözden geçirip mevcut şartlara göre düzenlemelerini bekliyoruz” dedi.
‘Destekleyici tedbirler gerekiyor’
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Başkanı Altan Elmas ise, konut satışlarında yakalanan ivmenin devam edeceğini vurgularken, yılın tamamında 1 milyon 300 bine yakın bir satışın gerçekleşebileceğini söyledi. Birinci el konut satışlarının ikinci el konut satışlarına göre daha az arttığını anlatan Elmas, bunun yarı yarıya bir seviyeye gelmesi gerektiğine dikkat çekti. Elmas, “Aksi halde üretimi hızlandıramayacağız, istihdamı artırmakta zorlanacağız. Bu nedenle toplam satışlar bizi yanıltmasın. Birinci el satışları destekleyecek tedbirler gerekiyor” dedi.
‘Potansiyelimiz yüksek’
Yabancılara yapılan konut satışları ise ekimde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 31.9 azalarak 4 bin 272 oldu. Geçen yıl ağustos/eylül/ekim döneminde dövizde ani yükselişin etkisiyle birlikte yabancıların Türkiye’den konut alımı bir anda katlanmış, tüm zamanların en yüksek seviyelerine ulaşmıştı.
Altan Elmas, baz etkisiyle yaşanan artışa vurgu yaparken, “4 bin satış bandına ulaşan yabancının konut alımı, bizim için çok önemli. Daha önce bu sayılar bin-2 bin konut seviyesindeydi. çok daha yükselecek bir potansiyelimiz var. Gelecek yıllarda bunu göreceğiz” dedi.
1 milyon bandı aşıldı
2019’un ilk 10 ayındaki konut satışları 1 milyon adedi aşarak, 1 milyon 8 bin oldu. Yılı 1 milyon 300 bine yakın bir satışla kapatmayı bekleyen sektör temsilcileri; yüksek faiz oranları, sınırda yaşanan olumsuz gelişmeler gibi etkenlere rağmen ulaşılan rakamın çok değerli olduğuna dikkat çekti. Toplam konut satışları 2016’da 1 milyon 341 bin, 2017’de 1 mlyon 409 bin, 2018’de 1 milyon 375 bin olarak kayıtlara geçmişti.
