Torbalı Organize Sanayi Bölgesi Başkanı Muhsin Dönmez ile OSB’lerini, “Büyük bir atılım içinde” dediği Torbalı’nın son dönemdeki gelişimini, İzmir ekonomisini, kentteki sorunları, Pandemi’nin sanayiye etkisini Gözlem Gazetesi’ne anlattı.

Torbalı OSB hakkında bilgi verir misiniz? OSB’nizde toplam kaç parsel bulunuyor, kaç fabrikada üretim devam ediyor?

Torbalı OSB’de toplam 42 parselimiz bulunuyor, 14 fabrikada üretim sürüyor. Parsellerimizin üçte biri ruhsat alma aşamasında Diğer üçte biri ise inşaat ruhsatlarını alıp temel atma noktasına geldi. Tüm parsellerimiz sahipli, satılık parselimiz bulunmuyor. İki yıl içinde 42 parselimizin tamamında üretimin başlamasını bekliyoruz. Öte yandan bir de genişleme alanımız var. Bu bölgede Mobilya OSB kurulması ile ilgili yer seçimi yapılıyor. Onunla ilgili mobilyacılardan oluşan bir grubun ön talepleri alındı. Bütün bu yer seçimleri bittikten sonra orası da Mobilya OSB olarak faaliyet gösterecek. Orada da farklı büyüklüklerde parseller olmasını planlıyoruz. Ancak metrekareleri henüz belli değil. İmar çalışması bittikten sonra ortaya çıkacak. Ancak genel büyüklüğünün şu anki Torbalı OSB’nin yüzde 75’i kadar olmasını bekliyoruz.

Torbalı OSB’nin altyapı anlamında durumu nedir, OSB’deki eksikler neler?

Tek önemli eksiğimiz arıtma tesisi diyebiliriz. Aslında bu yatırıma başlıyorduk ancak Mobilya OSB devreye girince beklemeye aldık. Mobilya OSB’nin yer seçimi bittikten sonra en doğru lokasyona arıtma tesisimizi hızlıca kuracağız. Doğalgaz ile ilgili çalışmalarımız devam ediyor. 1 yıl sonra doğalgaz Torbalı OSB’ye gelmiş, bağlanmış olacak. Önceden gelen, kronikleşmiş bir yol bağlantı sorunumuz vardı, İzmir Büyükşehir Belediyesi onun için bir girişim yaptı. O bölgedeki taşocakları ve Torbalı OSB işbirliği ile Torbalı’nın girişine gelmeden otoyoldan bir çıkış yaptık. Karayolları gişeleri kaldırdı. Orada bir kavşak kazanmış olduk. Ancak bu girişimle yol sorunu kısmen çözülmüş oldu. OSB tam devreye girdikten sonra o yol da bize yetmeyecektir. O zaman otoyolun yanından bir tali yol açmak gerekebilir. Kısaca arıtma dışında altyapımız tamamen bitmiş durumunda. İşin içinde olan bir yönetim olarak tüm altyapı işlemlerini daha fizibıl ve ekonomik olarak yaptığımızı, katılımcılarımıza büyük külfet getirmeden bu çalışmaları sonuçlandırdığımızı da belirtmek isterim.

“Torbalı büyük bir atılım içerisinde”

Torbalı OSB dolduğu zaman istihdam durumu ne olacak, Torbalı’nın son dönemdeki gelişimini değerlendirir misiniz?

Torbalı OSB dolduğu zaman minimum 10 bine yakın kişiye istihdam sağlayacaktır. Torbalı bir tarım bölgesi ancak bizim çevremiz tarıma elverişli alan değil, çorak arazi. Bu bakımdan ileriki zamanda 2. etap 3. etap 4. etap olarak büyüme şansımız var. Mobilya OSB’de de yatırımların gerçekleşmesi ile istihdama daha çok katkı sağlanacaktır. Torbalı sürekli gelişiyor, özellikle İZBAN’ın Torbalı’ya gelişi ile beraber şehirle bağlantı çok daha güçlü hale geldi. Konut olarak da çok gelişiyor, kısmen daha ekonomik olduğu için mavi ve beyaz yakalılar İzmir’de çalışıp burada evlerini kuruyorlar. İZBAN bu anlamda çok büyük katkı yaptı bölgeye. Nüfus artışına, göç almasına da bakarsanız bunu görürsünüz. Torbalı kısaca büyük bir atılım içerisinde.

“İzmir’e yatırımcılardan büyük ilgi var”

İzmir ekonomisine dair değerlendirmenizi paylaşır mısınız?

Özellikle sanayi üretiminde İzmir büyük bir sıçrama yaptı diyebilirim. Eskiden İzmir’deki OSB’ler boş deniyordu. Şimdi hemen hemen bütün OSB’ler dolma aşamasında. Bu anlamda İzmir sanayide önemli bir atılım yapıyor. Bu sebeple daha büyük sanayi alanları yaratmamız gerekiyor. Özellikle büyük parsellere ihtiyaç var. Sanayide de ölçekler değişti. OSB’ler kurulurken Türkiye’nin sanayiye bakışı ve ihtiyacı farklıydı, 10 bin metrekarelik sanayi alanları yeterliydi, artık 300 bin metrekare sanayi parsellerine ihtiyaç var. Ölçekler ve ihtiyaçlar değişti. 200 bin metrekare ölçekli bir parsel olsa inanın hiç beklemez, hemen satılır.

O sebeple İzmir’de büyük ölçekli parsellere sahip yeni OSB’ler, sanayi alanları yaratmamız gerekiyor. İzmir’de bırakın çalışmayı, satılan evlere baktığınızda her ilden insanların gelip ev aldıklarını görürsünüz. İzmir her anlamda, enerjisi, ekonomik yapısı, hoşgörülü yaşam kültürü, ortamı ile herkesi çekiyor. Yatırımcıyı da bu özellikleri ile kendine bağlıyor. Bu sebeple beyaz yakalıların büyük bir ilgisi var İzmir’e. O yüzden burada yatırım yapmak isteyen, sanayi tesisi kurmak isteyenlere yer yaratmamız gerekiyor.

İzmir’in geleceğini nerde görüyorsunuz? Hangi sektörler önde yer alıyor?

İzmir’de her sektör etkili diyebilirim. Kimya, demir çelik, otomotiv yedek parça, tekstil, tarımsal ürünlerin endüstrileşmesi noktasında son derece iyi bir noktada kent. Yazılım ve bilişim alanında da cazibe merkezi durumunda İzmir. Büyük bir potansiyel barındırıyor. Üniversitelerin bunlarla ilgili Ar-Ge Merkezleri, teknoparklar, sundukları olanaklar var. Z kuşağının İzmir’e çekilmesi anlamında da İzmir’in önü açık diyebilirim.

“Trafik sorunu çözülmeli”

İzmir’in sıkıntıları neler?

İzmir’in uzun yıllardır yerel yönetim ile merkezi yönetimin farklı siyasetlerin elinde olmasının getirdiği bir dezavantajı var. Buna bağlı olarak maalesef İzmir’de işler hızlı ilerlemiyor. Devletin İzmir’e yapacağı yatırımlar zorunlu yatırımlar olarak kalıyor. Onun dışında daha ön alan, hızlı hareket eden yatırımlar yavaş ilerliyor. Trafik sorunu var mesela. İzmir’de bu konuya neşter vurulması gerekiyordu, geç kalındı, körfez geçişi tamamlanmalıydı. İkinci çevre yolunun şimdi inşaatının bitmesi gerekirdi ama ortada daha proje yok. Şehir içindeki alt geçitlerin daha makro projelerle yürütülmesi lazım. Daha çok makyaj ile bölgesel düzenlemeler ile çözüm aranıyor. Daha makro çözümlere odaklanılması gerekiyor. Yeni kent merkezinde kuleler yükseliyor ama yollarımız aynı. Pandemi ile beraber toplu ulaşıma talep azaldı, özel araç daha çok kullanılıyor, böyle olunca yollarda ciddi anlamda trafik oluşuyor. İzmir’e daha kararlı, daha cesur adımlar lazım.

Pandemi döneminde sektörler nasıl etkilendi? Salgının etkileri, sanayi sektörüne nasıl yansıdı?

Pandemi’de özellikle hizmet sektörü çok etkilendi. Ancak sanayi üretimi Pandemi’de yoluna devam etti. Sanayicinin bacası Pandemi’de tüttü, çarkları döndü. Sanayici bu şartlarda mücadelesini verdi, işçisini çıkarmadı. Gıda üretimine dayalı sanayiler bu dönemde olumlu yönde ilerlediler, ekstra işleri oldu, hatta yeni yatırımlarla büyüdüler.   Benim faaliyet gösterdiğim iş kolu sanayi yapıları inşası. Bizim sektörde müşteri portföyümüzde bir daralma olmadı, aksine genişleme oldu. Türkiye olarak ihracatta bu yılın sonunda 200 milyar doları aşacağız gibi görünüyor, rakamlar da bu dediklerimi destekliyor. Çin’in özellikle Avrupa pazarına uzak olması, navlunun yüksek olması, konteyner sorunu Türkiye’nin coğrafi avantajı ile sanayisini güçlendirdi. Ancak Türk sanayicisinin becerisini atlamayalım. Türkiye’de işgücü maliyeti avantajı varken bunun yanında enerji ve vergiler yüksek. Bir yerden bir avantajı varken, başka yerden dezavantajımız var. Vergi yükü azaltılmalı, istihdamın önü açılmalı, teşvikler verilmeli, parseller maalesef pahalı. Bu konuda da yatırım yapmak isteyen sanayiciye parsel satın alımında da teşvik sistemi getirmemiz gerekiyor.

2021 SONUNDA 21 FABRİKA ÜRETİME GEÇECEK

Ağırlıklı olarak inşaat yapı malzemeleri, özel ve seri makine imalatı, plastik sanayi, tekstil-konfeksiyon, gıda sanayi ve otomotiv yedek parça sanayi firmalarının faaliyet gösterdiği Torbalı OSB, Alsancak Limanı’na 50 km, Havaalanına 35 km, demiryoluna 8 kilometre mesafede yer alıyor. Selçuk, Efes ve Kuşadası’na da yakınlığı ile dikkat çeken bölgede bu yılın sonuna kadar 21 sanayi tesisinin üretime geçmesi planlanıyor. Bölgede 5 bin ila 25 bin metrekare büyüklüğünde toplam 42 sanayi parseli bulunuyor. Bölgede faaliyet gösteren 14 tesiste bine yakın kişi istihdam ediliyor. Bölgenin kuzeyinde bulunan 70 hektarlık alanın Torbalı OSB’ye dahil edilerek mobilya OSB olarak yer seçim çalışmaları tamamlanmak üzere. Bu alanda da 3 bin metrekare ile 30 metrekare büyüklüğünde sanayi parselleri planlanıyor.