Torbalı Güncel yazarlarından Diyetisyen Esra Nur Çıran ‘Bayram ve beslenme’ ile ilgili bir yazı kaleme aldı.
Ramazan’da azalan öğün sayısı ve değişen beslenme düzeninin ardından bayramla birlikte artan öğün sayısı, kişilerde daha çok yemek yeme isteğine sebep olabilmektedir.
Ramazan ayının sonlanması ile tüketilecek yiyeceklerin miktarı aniden arttırılmamalıdır. Besinler iyi çiğnenmeli, yemekler hızlı yenmemelidir.
Kahvaltı, olmazsa olmazımızdır. Bayram sabahı hafif bir kahvaltı ile güne başlanmalıdır. Pişirme yöntemi olarak kızartma, kavurma yöntemleri kullanılmamalı. Bayram ziyaretlerinde geleneksel olarak tatlı ikram edileceğinden kahvaltıda reçel, bal vb. tatlı besinlerin bulundurulmaması yararlı olacaktır. Domates, salatalık, maydanoz, taze biber vb. çiğ sebzeler bolca tüketilmeli, az tuzlu peynir tercih edilmelidir. Hamur işi, sosis, sucuk gibi yiyecekler yerine haşlanmış yumurta, süt, ceviz, tam tahıllı ekmek gibi besinler tercih edilmelidir.
Bayramda ikram edilen şeker, çikolata, hamur işleri (baklava, börek vb.) gibi gıdalar kan şekerini hızla yükselten ve kalorisi yüksek gıdalardır. Bu gıdaları bayramda birdenbire sık tüketmek sindirim sistemi problemlerine ve kan şekerinin hızlı yükselmesine sebep olabilir. Bu nedenle ikramları tüketirken dikkatli olunmalı ve aşırıya kaçılmamalıdır. Aşırıya kaçmayı önlemek için misafirliğe tok karına gidilmelidir.
Ayrıca Ramazan ayı boyunca alıştığımız sahura gece yemeği olarak devam edilmemeli, yatmadan 2 saat önce yemek yemeyi bırakmalıyız.
Canım çok tatlı tüketmek istiyor ne yapmalıyım?
Canınız bayramda aşırı tatlı tüketmek istiyorsa hamurlu, şerbetli tatlılar yerine küçük porsiyonlar halinde sütlü tatlılar, taze veya az miktarda kuru meyveler; içecek olarak şekersiz/az şekerli komposto/hoşaf, az şekerli limonata, doğal maden suyu, ayran gibi içecekler tercih edilmelidir.
Sıvı tüketimimiz nasıl olmalı?
Ramazan ayı boyunca azalan su ve sıvı tüketiminin neden olabileceği vücuttaki sıvı kaybının yerine konması için günde en az 2-2,5 litre sıvı alınmalı; sıvı tüketimini artırmak için öğünlerde ayran, az şekerli limonata, şekersiz komposto/hoşaf ya da maden suyu gibi sıvı gıdalar tüketilebilir. Ayrıca Ramazan ayı boyunca beslenme ve sıvı tüketimindeki yetersizlik ve dengesizlikler nedeniyle yavaşlayan metabolizmanın olumsuz sonucu olan kabızlık şikayetlerini hafifletmek için lifli besinlerin (mevsim meyve-sebzeleri, kurubaklagiller, tam tahıllı besinler) tüketimi arttırılmalıdır.
Tüm bireyler, özellikle de yaşlı ve tansiyon hastası olanlar çay, kahve gibi kafeinli içecekleri gün boyu fazla miktarda tüketmemelidirler. Diyabet, kalp-damar hastalıkları, yüksek tansiyon gibi kronik hastalığı olanlar uyguladıkları diyete bayram süresince de uymalıdır.
Son olarak misafirlerinize baklava, kadayıf gibi şerbetli tatlılar yerine dondurma, meyveli ve sütlü tatlıları, şeker yerine ise kuru meyvelerle birlikte ceviz, badem, fındık gibi kuruyemişler tercih edilmelidir.
Sağlığımız için fiziksel aktiviteyi arttırmalıyız.
Ramazan ayında azalan fiziksel aktivitenin bu dönemin sonlanmasıyla birlikte arttırılması oldukça önemlidir. Fiziksel aktivitenin kan şekeri ve kolesterolü azaltmaya, kilo kaybetmeye, bağırsak hareketlerini arttırmaya ve kabızlık şikayetlerinin azalmasına da yardımcı olduğu unutulmamalıdır. Bu nedenle ziyaretlere yürüyerek gidebilir, asansör yerine merdiven kullanabilirsiniz.
