Sonbaharın gelmesiyle balık sezonu da açılmış oldu. Sağlığa faydaları saymakla bitmeyen bu besin, 'satın alırken nelere dikkat etmeliyiz', 'hangi çeşidini tüketmek daha yararlı' ve 'nasıl pişirilmeli' sorularını da beraberinde getirdi. Balığın uzmanı By Temel Reis Balık Evi işletmecisi Latif Şimşek balıkla ilgili akıllara gelenleri anlattı. İşte, o soruların cevapları... DENİZDEN GELEN ŞİFA Denizden gelen vitamin ve mineraller size ‘sağlık’ getiriyor. Denizden gelen sağlık, kalp damar hastalıklarına karşı koruyucu etki gösteriyor… Kemiklerin erimesini önlüyor… Zihni açarak hafıza kaybı ile unutkanlığa karşı etkili oluyor… Saçları ve cildi besliyor… Keskin gözler için de birebir... Faydaları saymakla bitmeyen ve sağlıklı bir beden için altın niteliğinde olan balığı da doğal olarak sofralardan eksik etmemek gerekiyor. Uzmanlar, haftada en az 2 gün balık tüketilmesi gerektiğine vurguluyor. Ancak balığın bu özelliklerinden en etkili şekilde faydalanabilmek için de tazeliğinin nasıl anlaşılacağından pişirme yöntemine, yanında neler tüketilmesi gerektiğinden nelerden kaçınılması gerektiğine kadar birçok noktaya da dikkat etmek gerekiyor. PEKİ TAZE BALIK NASIL ANLAŞILIR? Şimşek’e göre balığın taze mi yoksa bayat mı olduğunu anlamak için birçok püf noktası var: 1- Gözüne bakın. Gözü canlı ve dışa doğru bombeli olmalı. 2- Pullarına dokunun. Pulları canlı ve parlak olmalı. Pulları dokunulduğunda düşmemeli. 3- Yer çekimine karşı tutun ve kuyruğuna bakın. Balığı elinizle kaldırdığınızda kuyruğu sarkmadan dik bir şekilde duruyorsa, o balık tazedir. 4- Solungaçlarını kontrol edin. Balığın kırmızı canlı solungaçları taze olduğunun bir göstergesidir. 5- Koklayın. Balığın deniz kokması, taze olduğuna işaret sayılabiliyor. 6- Bastırın. Fileto edilmiş balık etine elinizi bastırdığınızda deri kendini eski haline getiriyorsa, bu taze olduğu anlamına geliyor. BALIĞI NASIL YEMELİ? Balığın yanında geleneksel olarak en çok tükettiğimiz yiyeceklerden biri rokadır. Ancak roka, özellikle kılçığıyla birlikte tüketilebilen küçük balıklardaki kalsiyumun vücut tarafından kullanılmasını minimum ölçüde de olsa azaltabiliyor. O nedenle balıktaki kalsiyumdan yüksek oranda yararlanmak isteyenler, balığın yanında rokayı tercih etmemeli. Balığa limon da sıkın. Limonun içerisindeki antioksidanlar ve C vitamini balıktaki omega 3'ün vücuttaki kullanımını artırıyor. BALIK BAYATSA YOĞURT YEMEYİN Balık bayatsa protein yapısında bulunan histamin miktarı artıyor. Histaminin fazla olması da vücutta toksik etki gösteriyor. Yoğurt proteininde de bulunan histamin bayat balık tüketildiğinde yüksek miktarda olan histamini daha da yükseltiyor. Bu sebepten “balığın yanında yoğurt yenmez” deniliyor. Ancak balık taze ise toksik etki göstermeyeceği için beraberinde, öncesinde veya sonrasında yoğurt ve süt grubu besin tüketmenin hiçbir sakıncası yok. HANGİ BALIKLAR TÜKETİLMELİ? Balıklar içerdiği vitamin ve minerallere göre farklılıklar gösterebiliyor. Bedenimize daha fazla verim için tükettiğimiz balık çeşidinin de önemi var. 'OMEGA 3' KAYNAĞI Her balık omega 3 bulundurur fakat miktarları değişiklik gösterir. Protein kalitesi ve omega 3 miktarı daha yüksek balıkları tercih edin. Uskumru, tuna, sardalya, lüfer, somon ile hamsi omega 3 açısından zengin balıklardır YÜKSEK 'KALSİYUM' ETKİSİ:  Kalsiyum ve D vitamini birbirlerinin emilimlerini olumlu yönde etkiliyor. Balıklar doğal olarak D vitamini içeriyor. Bu nedenle balıklardan alacağınız kalsiyum değerli. Sardalya, somon, uskumru, hamsi, morino, turna, ringa ile levrek kalsiyumdan zengin balıklar arasındadır. BALIK NASIL DAHA SAĞLIKLI PİŞER? Proteinler ısı ile özelliğini kaybeder. Bir başka deyişle balıktaki proteinin vücudunuz için bir yararı kalmıyor. Bu nedenle ızgara ya da fırında pişirme yöntemleri gibi daha sağlıklı pişirme tekniklerini kullanırken balığı hafif sulu kalacak şekilde, çok kızartmadan pişirin.